Electrische puzzel

[Roger 1100]

Beste dubbelluchters en vooral 'electriciens',

Momenteel ben ik bezig om de electronische 'puzzel' van mijn nieuwe camper te doorgronden. Misschien/waarschijnlijk dat jullie voor enige opheldering kunnen zorgen. Bij de papieren van deze wagen trof ik twee handgetekende schema's aan betreffende het electrische circuit. Die kan ik eventueel toemailen. Hier volgt in ieder geval een beschrijving van de situatie:

De wagen betreft een 508 ex-ambulance van de luchtmacht uit 1977. Onder de stoel bevinden zich twee 12 volt startaccu's en op een afzonderlijke plaats een huishoudaccu van 12 volt. Bij de aankoop wist de verkoopster te melden dat de huishoudaccu niet meer zo goed was en vervangen moest worden door een eenvoudige hobby-accu. Bij mijn vraag naar een schakelaar (zoals ik vernomen had bij de andere bussen waarnaar ik ben gaan kijken) wist de verkoopster te melden dat ze hier niets van af wist.

Aldus een nieuwe hobby-accu gekocht van 12v. 43 Amp. Toen ik de huishoudaccu verving viel in eerst instantie op dat vooral op de pluspool een flinke brok lichtblauwe corrosie zat. Na deze accu (een speciale caravan/boot accu van 12V. 95 Amp.) verwijderd te hebben trof ik achter de accu een rode sleutel aan. Na nadere bestudering van de cabine ontdekte ik een tweetal 'sleutelgaten' waar deze sleutel inpast. Een bij de huishoudaccu en een onder de stoel bij de startaccu's. Zonder de sleutel functioneerd de huishoudelijke apparatuur niet als de motor niet loopt. Wanneer ik de sleutel insteek en omdraai is dit wel het geval (de sleutel kan dan niet uitgenomen worden). Het omdraaien van de sleutel bij de startaccu's heeft geen effect. Op een van de schema's staat echter aangetekend dat (waarschijnlijk) deze schakelaar 'afgesloten buiten werking' gesteld is. Wanneer de motor loopt functioneerd de huishoudelijke apparatuur of in ieder geval de verlichting wel zonder dat de sleutel bij de huishoudaccu is omgedraaid.

Kan iemand mij naar aanleiding van deze beschrijving (en eventueel toegemailde schema's) enigszins de werking van de rode sleutel uitleggen. In welke stand moet hij staan om te voorkomen dat de huishoudaccu de startaccu's leegtrekt en in welke stand moet hij staan om tijdens het rijden mee-opgeladen te worden? Of is dit circuit dusdanig in elkaar gezet dat de huishoudaccu de startaccu's nooit kan leegtrekken en dat de huishoudaccu sowieso mee-oplaad tijdens het rijden? Ongeacht de stand van de sleutel? Is de vorige accu misschien kapot gegaan omdat de sleutel in de verkeerde stand (niet ingestoken) stond?

Op een van de schema's loopt in ieder geval vanuit de dynamo een lijn naar een relais. vanuit dit relais loopt een lijn naar de startaccu's en vanuit de startuccu's een lijntje met aan het uiteinde een driehoek van paralelle streepjes. Vanuit ditzelfde relais loopt een lijn met aan het uiteinde ook een driehoek van paralelle streepjes 'wijzend' naar een ander relais. Vanuit dit relais loopt een lijn met daarop eerst een stopcontact, dan een zwevende zekering (met als aanduiding: ..a) tot aan een koelkastaccu (huishoudaccu!?). Vanuit deze koelkastaccu loopt een lijntje met vervolgens een cirkel en de beschrijving 'massasleutel'. Van hieruit loopt vervolgens een klein lijntje met als uiteinde zo'n getekend driehoek van paralelle streepjes. Tot slot staat er op het schema nog een andere accu, aangeduid met cap.accu. Deze staat echter niet in directe verbinding met de beide relais (maar volgens mij via de zekeringenkast). En ik heb maar drie accu's in de bus kunnen ontdekken.

Een flink verhaal... Kan iemand me naar aanleiding van deze beschrijving enige vorm van duidelijkheid verschaffen? Het zou mij een flink stuk op weg helpen bij het leren kennen van deze schoonheid van een 508.

Groeten, Roger

[Ernst]

Hi Roger,

Ik heb de twee gescande schetsen bekeken en mijn bevindingen zijn:

Volgens het schema moet er ergens nog een tweede huishoudaccu zijn, speciaal t.b.v. de koelkast. Mogelijk is dit de enige huishoudaccu, in dat geval staat er rechtsboben nog een accu ("car. accu"), die er in werkelijkheid niet inzit, maar...
- zoals het hier getekend is, werkt het hele huishouddeel alleen als de motor loopt. Omdat dat onwaarschijnlijk is, denk ik dat jouw huishoudaccuu de "car. accu" is en dat de koelkastaccu niet voorkomt.
Aan de andere kant schrijf je dat het elektriek in stilstand alleen werkt als je de sleutelschakelaar hebt omgedraaid. Conclusie: de installatie is gewijzigd nadat de schema's zijn getekend.

Dan hebben we verder:

- het grote serie/parallel-relais dat tijdens het starten de voertuigaccu's in serie schakelt staat niet op de tekeningen.

- zodra de motor loopt, komen er twee relais op:

- een verbindt de voertuigsccu's (die op dat moment parallel staan!) met de dynamo, zodat ze geladen worden (en met de rest van de electrische installatie),

- een verbindt de koelkastaccu met de electrische installatie (dus ook met de startaccu).

- de koelkastaccu werkt alleen (zowel laden als ontladen) als de massasleutel erin zit.

-de andere hoofdschakelaar (massasleutel) is buiten bedrijf gesteld (zoals je zelf al terecht veronderstelde).

-in stilstand draaien bestaande ventilator en verlichting op de huishoudaccu. Dat is wel slim gedaan, kun je nooit per ongeluk je startaccu leegtrekken..

-de koelkast heeft een extra aan/uit-schakelaar. Uitzetten als je op 230 of gas draait.

Probeer er achter te komen waar de draad "accu car." van het getekende zekeringenkastje naar toe loopt.

Er zit volgens de schets ergens een 12 V wandcontactdoos ("stopcontact"). Die zou slechts via een zwevende zekering met de koelkastaccu verbonden zijn. Kun je dat circuit volgen? En klopt dat met het schema?

Nog een advies: neem in stilstand een van de kabels van de huishoudaccu los en kijk welke verbuikers iets doen op alleen de voertuigaccu, met alle mogelijke combinaties van contact- en massasleutels.
En vervolgens hetzelfde met losse voertuigaccu en aangesloten huishoudaccu.
Dan weet je uiteindelijk wat er in het schema veranderd is.

Succes!

[Berthil]

Beste Roger,

Ik zie dat je ook al een antwoord hebt gekregen, maar nog even voor de duidelijkheid. Volgens de tekening staan er 3 accus in je accubak onder de bestuurders stoel. Namelijk de twee start accu's en de koelkast accu.
Klopt dit of staan er maar twee?
En dan staat er nog ergens een buiten de accubak, volgens de tekening de car.accu.

De koelkast moet zo te zien gewerkt hebben via het stopcontact bij de koelkastaccu, want als de motor uit is kun je anders geen stroom krijgen uit de koelkastaccu.

De driekoekjes van paralelle streepjes wil trouwens zeggen Aarde of massa.
Die zit dus aangesloten aan je chassis, die verbonden is met de min pool van de dynamo en startaccu.

Groeten,

Berthil.