Ff een kleine uitleg over LPG:
LPG is een mengsel van Propaan en Butaan; gassen die ontstaan bij het verwerkingsproces van aardolie.
De drukken die deze gassen bij normale temperaturen kunnen genereren zijn vrij laag.
Iets van 8,5kg/cm2 voor Propaan en 1,2kg/cm2 voor butaan bij 20 Graden Celcius.
Dat stijgt voor propaan naar 14kg/cm2 bij 40 graden Celcius.
Deze drukken noemen we gasdamp-drukken of -spanning. ( is eigenlijk de druk die onstaat omdat de vloeistof kookt en daarom verdampt. Bij iedere kooktemperatuur van het vloeibare gas hoort een bepaalde druk.)
Dat zijn nu niet bepaald drukken om onder de indruk van te raken , want wat is nou 2 tot 3X bandenspanning? Propaan "bevriest" bij ca -42 gradenC, Butaan echter al bij -0,5gradenC.
In werkelijkheid bevriest het spul niet echt, maar het verdampt (kookt) niet meer zodat het ook geen druk meer genereert.
FF simpel gezegd: het gas komt de tank niet meer uit.
Waarom nu een LPG-tank/fles niet verder vullen dan 80%?
Daar is een logische en simpele verklaring voor:
Een vloeistof die je verwarmd zet uit.
1 liter vloeistof wordt dus groter dan 1 liter naarmate de temperatuur stijgt.
Stel dat je de fles helemaal vol getankt hebt, dan kan die uitgezette vloeistof helemaal nergens meer heen.
Het staal van de tank of fles zal nog een beetje meerekken en vervolgens scheuren.
Niet ontploffen zoals sommige nitwits beweren!!
Er valt namelijk niks te ontploffen in die fles; voor ontploffen heb je een mengsel van gas én zuurstof nodig. In een tank zit alleen puur gas.
Zodra er een klein scheurtje in de tank zit zakt de druk onmiddelijk weer naar de gasdampdruk, maar de fles gaat zichzelf natuurlijk wel fraai leeg staan te blazen waarbij je een ongezonde omgeving kan creeëren als je nét toevallig in de buurt staat met een Zware Van Nelle in het hoofd.. 8)
Als je nu de tank maar voor 80% vult heeft de vloeistof alle ruimte om uit te zetten en zal de druk nooit hoger oplopen dan de dampgasspanning.
Dat was reden nummer 1.
Een tweede reden komt om de hoek kijken als we gaan koken of verwarmen met LPG.
Op dat moment hebben we gasdamp nodig, en geen vloeibaar gas.
Bij een normale huis, tuin en keukengasfles (die altijd rechtop moet staan!) ziet het er zo uit:
Een tank die gemaakt is om op LPG te rijden is een tikkie anders dan een tank om op te koken.
Het verschil is echter niet zo enorm groot als de nitwits ons willen doen geloven.
Een auto die op LPG rijd haalt onder uit de tank vloeibaar gas. (zie figuur hieronder)
Dat transporteert hij door een dunne leiding naar het machinekamertje, alwaar een apparaat zit wat verwarmd wordt door het koelwater van de motor.
Op dié plek wordt het pas gasdamp.
Als we willen koken of verwarmen dan hebben we dus gas(damp) nodig, en dat halen we boven uit de tank.
Wat is dus het hele verschil tussen de twee tanken?
Het al dan niet aanwezig zijn van een stukkie pijp in de tank.
Dat pijpje zit vastgelast aan de uitgang van de tank.
Of in het geval waarin de buiten-aansluitingen dwars/halverwege op de tank zitten:
Moet je er op rijden dan is dat stukkie pijp naar beneden gebogen zodat ie in de vloeistof hangt, wil je er op koken/verwarmen dan is dat pijpje naar boven gebogen zodat ie in het gas uitkomt.
Je snapt dus wel dat ook om die reden de tank niet voller mag zijn dan 80%...
Anders zou je in plaats van gas toch nog vloeistof in je omhoog gebogen pijpje krijgen, en dat is niet de bedoeling.
Wat doen we verder nog met dat gas zodat we er mee kunnen koken/verwarmen of (stompzinig energieverslindende toepassing, maar toch echt waar:) koelen.
Het moet natuurlijk naar een veel lagere druk gebracht worden.
Dat doen we door middel van een reduceerventiel. Zo'n reduceerventiel verminderd de druk naar slechts 30 Millibar (Mb).
(Oudere apparaten soms nog 50Mb.)
Als je bedenkt dat 1kg/cm2 = 1000Mb, kun je wel indenken hoe weinig druk dat is.
Ongeveer de druk die een niet-roker kan blazen met zijn longen.
Zoals Bart al schreef zijn er speciale tweetraps-reduceerventielen te koop die voorkomen dat er per ongeluk toch nog vloeibaar gas in je leidingen komt.
Voor de prijs hoef je het niet te laten, da's zo'n 30 euri voor een stukje meer veiligheid/zorgeloosheid.
Is het helemaal meteen rampzalig als er vloeibaar gas in de leiding naar je gasstelletje zit?
Krijgen we meteen enorme ontploffingen en andere rampspoeden?
Ben je gek, dat valt best wel mee als je installatie fatsoenlijk aangelegd is.
De leidingen en slangen behoren er op berekend te zijn.
Je zou ff een grote gele vlam kunnen krijgen indien je nét staat te koken.( maar dan moet de camper toch wel behoorlijk schudden naar wij dachten)
De gasvlam zal daarna direct doven om de simpele reden dat de verhouding tussen lucht/gas totaal verstoord is en geen brandbaar mengsel meer afgeeft op de brander van het kooktoestel/kachel/koelkast.
Omdat er automatische beveiligingen op je gastoestellen behoren te zitten zal de toevoer ook na ca.20 seconden stoppen.
In die tussentijd is de gasleiding echter meestal al zodanig bevroren dat er weinig druk meer op staat. (ff leuk detail tussendoor: met propaangas kun je in een gesloten systeem met compressor uitstekend vriezen, het zit zelfs in sommige koelkasten ipv de verboden Freon12-gassen)
Indien de tank bestemd is om op te koken/verwarmen/koelen noemen we het een dampgastank en wordt ie rood geschilderd.
Een goeie tank kún je niet eens verder vullen dan 80%; dan wordt in de tank automatisch de vulopening afgesloten.
Zit die automaat er niet, dan moet je met je duffe kop ff op de aanwezige meter kijken en even berekenen hoeveel je kunt toevoegen.
Of gewoon op de tankmeter kijken en stoppen wanneer hij op 80% staat natuurlijk.
Gebruik je gezonde verstand, want bedenk dat voor een imbiciel zelfs water gevaarlijk is; hij kan jou er in laten verzuipen.
Een LPG-tank wordt gekeurd door het stoomwezen.
Deze keuring is 10 jaar geldig.
Niet dat de tank dan opeens een bom geworden is, maar de verzekering zou nog wel eens moeilijk kunnen gaan doen .
En hoe zit dat nou als je campertje in de fik staat, ontploft zo'n tank dan niet?
Wederom NEE.
In geval van brand is een normale gasfles zelfs gevaarlijker dan een LPG-tank.
Daar waar de normale gasfles op een gegeven moment scheurt (wederom: niet ontploft!!) en ongecontroleerd zijn gas naar buiten blaast, zit er op de LPG-tank een speciaal veiligheids-ventiel.
Als de LPG-tank te heet wordt, en daarmee de druk te hoog, dan gaat dat veiligheidsventiel open en blaast de overdruk gecontroleerd af.
Een uitzondering op de "scheurende-flessen" regel zijn CampingGaz-flessen.
Deze hebben als veiligheid een messing dop die er van af schiet, zodat de fles niet scheurt, maar óók gecontroleerd leeg loopt.
FF samenvattend:
Is LPG in een camper gevaarlijk?
Nee dus, met een dampgastank en een goed aangelegde installatie is het net zo ongevaarlijk als het aardgas in je huis én veiliger dan een "normale" gasfles.
De mensen die schreeuwen over gevaar zijn meestal dezelfde die dunwandige plastic flesjes met spiritus, terpetine, lampolie en wasbenzine los in het keukenkastje van hun camper hebben staan en soms ook nog een oud jerrycannetje met benzine voor de generator ergens achterin hebben slingeren...
Met vriendelijke groet, Leo.:D
En voor de freaks nog een verhelderende tabel:
